
در مورد خلاصهنویسی شاید تا کنون مطالب زیادی شنیده باشید و احتمالاً این عبارت را از زبان برترها زیاد شنیدهاید که از نقش آن در کسب رتبهی خود بارها و بارها گفتهاند ولی وقتی خودتان دست به قلم میشوید و کار را شروع میکنید میبینید که درواقع خلاصههایتان از کتاب درسیتان بیشتر میشود و از این کار دلسرد میشوید اما وقتی به جملهی معروف برترها میاندیشید (جزوهی خلاصهنویسی من در ماههای آخر نقش بسزایی در کسب رتبهی برتر من داشته است) دلتان نمیآید که دست از این کار بردارید و به نوشتنهای خود ادامه میدهید و هر چند این کار برای شما خستهکننده باشد اما به رسم عادت ادامه میدهید؛ درست یا غلط!
برای داشتن خلاصهنویسی ابتدا نیاز است که مطالعهی مناسب و درستی داشته باشید؛ مطالعهای که همهی مطالب علمی را پوشش دهد؛ در غیر این صورت مطالب برای شما ناآشنا خواهند بود و برایتان مهم میشوند. در صورتی که اگر واقعاً کار را بار نخست درست انجام دهید و مطالعهی دقیق و با حوصلهای داشته باشید و پی به مفهوم درس ببرید، ۷۰ درصد از مطالب در اولین مطالعه (عمیق و باکیفیت) از لیست مهمهای شما خارج میشوند. همچنین وقتی مطالعه میکنید زیر مطالب مهم و کلیدی را خط بکشید و هایلایت کنید تا این مطالب کلیدی و مهم در مرورهای بعدی تکرار شوند و بر آنها تسلط یابید و از لیست مهمهای شما خارج شوند؛ سپس میتوانید از مطالب باقیمانده که حدوداً ۱۰ درصد مطالب هستند که برای شما مهم و خیلی مهم میشوند، در جزوهی خلاصهنویسی خود استفاده کنید؛ البته یادتان باشد که گاهی حاشیهنویسی در کنار مطلب و مبحث درسی بیشتر به شما کمک خواهد کرد تا خلاصهنویسی در یک جزوهی مجزا!
همچنین یادتان باشد که خواندن درس فقط نیمی از یادگیری است و برای به دست آوردن نیم دیگر آن باید مرور، تکرار و تمرین بیشتر را در برنامهی کاریتان قرار دهید. اینجاست که حساسیت و اهمیت خلاصهنویسی نمایان خواهد شد؛ زیرا خلاصهنویسی و نکتهبرداری یکی از اصول بسیار مهم و مؤثر در تکرار و مرور است؛ زیرا حجم بالای درسها و مطالب و همچنین محدودیت زمانی که شما دارید به شما اجازه نخواهد داد که به طور کامل آنها را مطالعه کنید. مخصوصاً در روزهای پایانی که آزمونهای جامع نیز در برنامهی کاری شما خواهد بود ضرورت خلاصهنویسی امروز را برای شما دوچندان میکند.
همیشه یادتان باشد که کار را بار نخست درست انجام دهید. این طور نباشد که خلاصهنویسی را به یک کار عادی خود تبدیل کنید و از اصل موضوع دور شوید؛ زیرا همین خلاصهنویسیها در روزهای قبل از هر آزمون یا روزهای پایانی به شما کمک خواهند کرد که مطالب را بهتر درک کنید و سریعتر آنها را بازیابی و مرور کنید تا تسلط شما بر آنها بیشتر شود.
خلاصهنویسی بهترین منبع برای دورهی فراموشی است. سعی کنید وقتی مطلبی را یادداشت میکنید مهم بوده و امکان فراموشی آن زیاد باشد. در خلاصهنویسی دقت کنید که آنچه را فهمیدهاید یادداشت کنید. وقتی خودمان آن را مینویسیم یعنی آن را درست فهمیدهایم و بسیاری از ابهامات برای ما حل شده است. نیاز به آوردن عین عبارت کتاب نیست. فقط باید به گونهای باشد که با دیدن آن بتوانید اکثر مطالب را یادآوری کنید و در مدتزمان کوتاهی مطالب زیادی را بازیابی و مرور کنید.